Overlijden Fritz Pfeffer
Fritz Pfeffer overleed op 20 december 1944 in het concentratiekamp Neuengamme.
Ergens in de winter van 1944 werd Fritz Pfeffer ernstig ziek. Op 16 februari 1945 werd op aangeven van Otto von Apenburg een overlijdensakte nr. IX/107 opgemaakt in het dodenboek van concentratiekamp Neuengamme. Daar staat dat Fritz Pfeffer op 20 december 1944 om negen uur in de ochtend is overleden aan enterocolitis: een ontsteking aan het darmslijmvlies.[1] Enterocolitis veroorzaakt diarree, leidt zonder behandeling tot dysenterie en uiteindelijk tot de dood.[2]
Als adres van overlijden wordt vermeld: Hausdeich 60 te Hamburg-Neuengamme.[4] Met dit adres werd het crematorium van Neuengamme aangeduid.[5] Het is daarom aannemelijk dat Fritz Pfeffer is gecremeerd.
Op 23 oktober 1945 schreef het Nederlandse Rode Kruis (NRK) een formeel overlijdensbericht aan Charlotte Kaletta: ‘Van een alhier binnengekomen bericht van een hulpteam in Duitschland van het Nederlandsche Roode Kruis, heb ik de droeve plicht U te moeten mededelen, dat de heer Fritz Pfeffer, geboren 30 April 1889 en laatstelijk woonachtig in Amsterdam, op 20 December 1944 in het concentratiekamp Neuengamme is overleden.’[6]
Het Bureau Repatriering van het Militair Gezag geeft het overlijden van Pfeffer door aan de Burgerlijke Stand van Amsterdam. Daar wordt op 15 juli 1946 het overlijden in de akte 7/495 ingeschreven.[7]
Noten
- a, b Gedenkstätte Neuengamme, "Häftlings-Toten-Nachweis", 17.12.1944-19.1.1945 (kopie: Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC), reg. code A_Pfeffer_I_0150).
- ^ Menselijk Lichaam: Enterocolitis.
- ^ Standesamt Hamburg-Neuengamme: Afschrift overlijdensakte (AFS, AFC, reg. code A_Pfeffer_I_016).
- ^ Het Nederlandse Rode Kruis (NRK), Den Haag, dossier 7500: Overlijdensacte Fritz Pfeffer: Nr.IX/107.
- ^ KZ-Gedenkstätte Neuengamme: Bauliche Entwicklung des KZ Neuengamme 1938 bis 1945 - Krematorium.
- ^ NRK, dossier 7500: Brief aan mevrouw C. Kaletta van J. van de Voss, 23 oktober 1945.
- ^ Stadsarchief Amsterdam, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart Fritz Pfeffer (onafgeplakte kopie).