NL

Overlijden Fritz Pfeffer

Fritz Pfeffer overleed op 20 december 1944 in het concentratiekamp Neuengamme.

KZ_Gedenkstätte Neuengamme

Uit de kampadministratie van Neuengamme: een boek met de namen van de gevangenen die tussen 17 december 1944 en 19 januari 1945 zijn gestorven. Fritz Pfeffer staat zesde van onder.

KZ_Gedenkstätte Neuengamme Gebruiksrechten: Publiek domein

Ergens in de winter van 1944 werd Fritz Pfeffer ernstig ziek. Op 16 februari 1945 werd op aangeven van Otto von Apenburg een overlijdensakte nr. IX/107 opgemaakt in het dodenboek van concentratiekamp Neuengamme. Daar staat dat Fritz Pfeffer op 20 december 1944 om negen uur in de ochtend is overleden aan enterocolitis: een ontsteking aan het darmslijmvlies.[1] Enterocolitis veroorzaakt diarree, leidt zonder behandeling tot dysenterie en uiteindelijk tot de dood.[2] 

Als burgerlijke staat werd opgegeven: gescheiden. In de marge werd in 1953 de erkenning van het in 1937 verboden huwelijk met Charlotte Kaletta genoteerd.[3]

Als adres van overlijden wordt vermeld: Hausdeich 60 te Hamburg-Neuengamme.[4] Met dit adres werd het crematorium van Neuengamme aangeduid.[5] Het is daarom aannemelijk dat Fritz Pfeffer is gecremeerd.

Op 23 oktober 1945 schreef het Nederlandse Rode Kruis (NRK) een formeel overlijdensbericht aan Charlotte Kaletta: ‘Van een alhier binnengekomen bericht van een hulpteam in Duitschland van het Nederlandsche Roode Kruis, heb ik de droeve plicht U te moeten mededelen, dat de heer Fritz Pfeffer, geboren 30 April 1889 en laatstelijk woonachtig in Amsterdam, op 20 December 1944 in het concentratiekamp Neuengamme is overleden.’[6]

In het "Häflings-Toten-Nachweis" staan datum, tijdstip en doodsoorzaak identiek genoteerd.[1] Museum Auschwitz zegt dat de klerken in Auschwitz willekeurig konden kiezen uit een lijst met enkele tientallen standaarddoodsoorzaken. Wellicht is hetzelfde in Neuengamme gebeurd.

Het Bureau Repatriering van het Militair Gezag geeft het overlijden van Pfeffer door aan de Burgerlijke Stand van Amsterdam. Daar wordt op 15 juli 1946 het overlijden in de akte 7/495 ingeschreven.[7]

Noten

  1. a, b Gedenkstätte Neuengamme, "Häftlings-Toten-Nachweis", 17.12.1944-19.1.1945 (kopie: Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC), reg. code A_Pfeffer_I_0150).
  2. ^ Menselijk Lichaam: Enterocolitis.
  3. ^ Standesamt Hamburg-Neuengamme: Afschrift overlijdensakte (AFS, AFC, reg. code A_Pfeffer_I_016).
  4. ^ Het Nederlandse Rode Kruis (NRK), Den Haag, dossier 7500: Overlijdensacte Fritz Pfeffer: Nr.IX/107.
  5. ^ KZ-Gedenkstätte Neuengamme: Bauliche Entwicklung des KZ Neuengamme 1938 bis 1945 - Krematorium.
  6. ^ NRK, dossier 7500: Brief aan mevrouw C. Kaletta van J. van de Voss, 23 oktober 1945.
  7. ^ Stadsarchief Amsterdam, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart Fritz Pfeffer (onafgeplakte kopie).