NL

Het Kinderhuisje

Het Kinderhuisje was een vakantiehuis in Laren. In de zomer van 1938 verbleef Anne Frank er enkele weken.

Onderwerp
Fotograaf onbekend. Fotocollectie Anne Frank Stichting

Anne Frank (achterste rij, tweede van links) tijdens een vakantie in ‘Het Kinderhuisje’ in Laren, zomer 1938. Naast Anne staan Lydia Leertouwer en Paola Folmer. Rechtsonder zit Paola's broer Dirk en in de tent zit Henk Schultink (met stropdas).

Fotograaf onbekend. Fotocollectie Anne Frank Stichting Gebruiksrechten: Publiek domein

Het Kinderhuisje was van 1918 eerst gevestigd aan Drift 29 en later 27 in Laren en vanaf oktober 1939 aan de ’s Gravelandseweg 132, Hilversum.

Phine Simonis (1885-1945) was samen met haar zusters Nel (1886-1981) en Jacqui (1887-1971) de oprichter van een ‘Kinderhuisje’. De drie zussen Simonis kochten in 1918 een huis aan Drift 29 om er een ‘Kinderhuisje’ te beginnen en lieten later in de tuin van dat huis een nieuw, groter huis op Drift 27 bij bouwen.[1] Het bood doorlopend tehuis voor een aantal kinderen van twee tot twaalf jaar (meisjes tot zestien). Voor kinderen van drie tot zes jaar was er tussen negen en twaalf uur een speelclubje.[2]

Nel Lohman was aanvankelijk kantoorbediende maar werd later “kindergeleidster” en woonde in 1926 enkele maanden in Het Kinderhuisje aan de Larense Drift.[3] In 1931 vestigde ze zich er opnieuw.[4] Haar naam stond vanaf 1932 onder advertenties van de instelling.[5]

Het Kinderhuisje fungeerde niet alleen als vakantiehuis. Er verbleven ook kinderen voor langere tijd, bijvoorbeeld vanwege gescheiden ouders of andere huiselijke problemen.[6]

In 1938 verbleef Anne Frank in de zomer in Het Kinderhuisje. Precieze data ontbreken en hoe ze er terecht kwam is evenmin bekend. De oudst bekende vermelding van de instelling stond in een montessoritijdschrift, en mogelijk ligt de connectie bij het montessori-onderwijs. Tijdens haar verblijf zijn enkele foto’s gemaakt, waarop Anne is te zien samen met onder meer Steffi Grünberg, Henk Schultink, Paola en Dirk Folmer, Lydia Leertouwer en verzorgster Marie Verheij.[7] Lydia was een dochter van Nel Lohmans zus.[8] Paola en Dirk behoorden tot de permanente bewoners.[9] Toen Nel Lohman in de herfst van 1939 Het Kinderhuisje naar Hilversum verplaatste, gingen Paola en Dirk met haar mee.[10]

Anne Frank en Lydia Leertouwer bezochten allebei 'School No 51 voor Voorbereidend Onderwijs', de kleuterklassen bij de Zesde Montessorischool.[11]

Noten

  1. ^ Voor de geschiedenis van het Kinderhuisje, zie hoofdstuk 3 van: Steven Weinberg, Aaldrik Hermans en Michiel van Driel, Een badkuip aan de Drift, Luxembourg: nautilEditions, 2021.
  2. ^ Advertentie in Montessori Opvoeding, 2e jaargang, nummer 19, 13 september 1919; Advertentie, Het Nieuws van den Dag voor Nederlandsch-Indië, 16 januari 1923; “Speelclubje”, Eemnesser Courant, 18 november 1924.
  3. ^ Stadsarchief Amsterdam (SAA), Dienst Bevolkingsregister, Gezinskaarten, toegang 5422: gezinskaart G.P. Lohman (1895).
  4. ^ “Bevolkingsopgaven Laren”, Laarder Courant de Bel, 2 juni 1931.
  5. ^ “Aangeb. Buitenverbl., Pensions enz.”, De Telegraaf, 3 november 1932.
  6. ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Gezinskaarten: gezinskaart E.M. van der Smagt (1903); Gesprek van Margaretha Folmer met Gertjan Broek (AFS) over Dick en Paola Folmer, 13 maart 2014.
  7. ^ Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC): Foto’s 4050_14 en 4050_15.
  8. ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Gezinskaarten: gezinskaart J. Lohman (1851) en T.H.F. Leertouwer (1896).
  9. ^ Privébezit M.L. Folmer: Ansichtkaarten, brieven en rapporten van Paola en Dirk Folmer uit de jaren 1936-1940.
  10. ^ “Bevolkingsopgaven”, Laarder Courant de Bel, 27 oktober 1939.
  11. ^ AFS, AFC, reg. code A_Montessorischool_I_0001: leerlingenregister school No. 51, volgnrs. 132 en 293.