NL

Fabrik Fay’s Sodener Mineralpastillen

Otto Frank maakte vanaf 1927 enkele jaren deel uit van de leiding van Fabrik Fay’s Sodener Mineralpastillen.

Vervaardiger onbekend. Fotocollectie Anne Frank Stichting Amsterdam

Briefkaart en verpakking Fabrik Fay’s Sodener Mineralpastillen

Vervaardiger onbekend. Fotocollectie Anne Frank Stichting Amsterdam Gebruiksrechten: Publiek Domein

De exploitatie van de minerale bronnen in Bad Soden am Taunus, een voorstad van Frankfurt, liep langs verschillende lijnen. Zo waren er de Sodener Mineral Produkte en de Brunnenverwaltung Bad Soden. Otto Franks ouders hadden belangen in enkele van deze ondernemingen. Een daarvan was Fabrik Fay’s Sodener Mineralpastillen, een van meerdere producenten van hoestpastilles. Otto Frank maakte vanaf 1927 enkele jaren deel uit van de leiding van deze onderneming.

De pastilles waren erg in trek en vormden een aanzienlijke markt. Ze zouden helpen tegen hoesten, verkoudheid en slijmvorming. De fabrikanten adverteerden en stuntten flink met hun product. In 1887 kreeg de Duitse kroonprins voor zijn verjaardag een 'elegant bewerkt kistje met Sodener mineraal-pastilles' cadeau.[1]

Philipp Hermann Fay en Ruben Morgenstern pachtten vanaf 1887 verschillende onderdelen van de bronnenexploitatie van de gemeente Bad Soden. Een van die onderdelen was de distributie van hoestpastilles.[2] Otto Franks vader, Michael Frank, en Raphael Moses Kirchheim waren in 1891 de opvolgers van Morgenstern. Samen met zijn vrouw Alice kocht Michael Frank bovendien twee van de minerale bronnen in Bad Soden.[3]

Frank en Kirchheim brachten in 1894 het “Generaldepot” van de Fay’s Sodener Pastillen over naar hun kantoor aan de Hochstrasse 31 in Frankfurt. Fay’s en Sodener Mineral Produkte zetelden later samen met het Bankhaus Michael Frank op Börsenplatz 1. Er was volgens de bronnen in ieder geval één personeelslid die op dat adres voor zowel het Bankhaus, de Mineral Produkte en de firma E. Schneider & Co werkte.[4] De eerste gezamenlijke vermelding van deze drie bedrijven is in het adresboek van 1926.[5] In 1933 staan ze alle drie – met nog enkele andere bedrijven – onder zogenaamde Zwangsverwaltung, met als adres Bockenheimer Anlage 20.[6] ‘Zwangsverwaltung’ duidt op het beheer over bedrijven of instellingen overnemen om juridische of administratieve redenen.

Otto Frank nam naar eigen zeggen rond 1927 een leidende functie in het bedrijf op zich. Zijn salaris bedroeg aanvankelijk 1500 mark per maand, maar zakte toen de tijden slechter werden tot duizend mark. Bij Otto’s emigratie naar Amsterdam kwam aan zijn betrokkenheid een einde en nam de jurist prof. dr. (August) Saenger de liquidatie van de G.m.b.H. ter hand.[7] De gemeente zette uiteindelijk de pastillehandel zelf voort.[8]

Als onderdeel van de marketing verspreidde het bedrijf briefkaarten met wervende teksten als: 'Fay’s echte Sodener Mineral Pastillen wirken gegen Husten, Heiserkeit, Verschleimung.' Edith Frank gebruikte zo’n kaart in haar correspondentie met voormalig buurmeisje Gertrud Naumann.[9] Die kaart heeft een afscheurrand, kennelijk zaten ze in blocs[10].

De pastilles bleven nog lang op de markt. In 2003 kwam aan de productie een definitief einde.[11]

Noten

  1. ^ “Duitschland”, Leidsche Courant, 25 oktober 1887, p. 4. 
  2. ^ Konrad Schneider, ‘Bad Soden am Taunus und seine Heilquellen’. in: Zeitschrift des Vereins für hessiche Geschichte und Landeskunde, Band 122 (2017), p. 153-174, aldaar p. 169.
  3. ^ Schneider, Zeitschrift des Vereins für hessiche Geschichte und Landeskunde, p. 170.
  4. ^ Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC), Otto Frank Archief (OFA), reg code OFA_85: W.H. Schneider aan Otto Frank, 24 januari 1955.
  5. ^ Amtliches Frankfurter Adressbuch 1926, Frankfurt am Main: August Scherl, 1926, deel II, p. 30.
  6. ^ Amtliches Frankfurter Adressbuch 1933, Frankfurt am Main: August Scherl, 1933, deel II, p. 32.
  7. ^ AFS, AFC, OFA_58: “Lebenslauf” Otto Frank (ongedateerd). 
  8. ^ Günter Menze, Ächte Sodener Mineral-Pastillen. Sole, Salz und Unternehmer, Bad Soden am Taunus: Selbstverlag, 2021, p. 70; AFS, AFC, inv. nr. OFA_58, 'Lebenslauf'.
  9. ^ AFS, AFC, reg. code AFS.00115: Briefkaart Edith Frank aan Gertrud Naumann (ongedateerd, omstreeks 1933, gepost in Frankfurt am Main).
  10. ^ Zoals een postzegel.
  11. ^ Schneider, Zeitschrift des Vereins für hessiche Geschichte und Landeskunde, p. 174.