Karl Silberbauer

Karl Silberbauer volgde een opleiding tot machinebankwerker. Hij was van 1931 tot 1935 militair en kwam in 1937 bij de Weense politie.^[1] Hij ging deel uitmaken van de SS en kreeg op 23 juli 1943 de rang van Oberscharführer.^[2] Dit komt overeen met de in Nederland gangbare onderofficiersrang sergeant 1e klasse.^[3] In het voorjaar van 1944 staat hij vermeld in een Amsterdams politierapport en was toen Hauptscharführer, één rang hoger en vergelijkbaar met sergeant-majoor.

In november 1943 plaatsten zijn superieuren hem over naar de Sicherheitspolizei in Den Haag, met als standplaats de Aussenstelle Amsterdam. Toen hij op 9 oktober 1944 in de buurt van Schiphol een motorongeluk had, liep hij zodanige verwondingen op dat hij tot februari 1945 in een lazaret in Amsterdam verbleef. Toen ging hij terug naar Oostenrijk en kon terugkeren bij de Weense politie.^[4]

Volgens verschillende naoorlogse aanklachten maakte hij zich in de jaren 1941 - 1943 schuldig aan mishandeling van arrestanten. Hij kreeg hiervoor in 1946 een jaar kerkerstraf.^[5] Enkele van de beschuldigingen werden later herroepen.^[6]

Simon Wiesenthal slaagde er in 1963 in Silberbauer op te sporen en aan te wijzen als de man die op 4 augustus 1944 aan de inval in het Achterhuis deel had genomen.^[7] Nadat Telegraaf-verslaggever Jules Huf hem had geïnterviewd verschenen in de krant insinuaties aan het adres van Wim van Maaren. In een eerste stuk dat Silberbauer voor zijn superieuren opstelde vóór de zaak in de openbaarheid kwam, was van verraad door de pakhuismedewerker geen sprake.^[8] In dit stuk stelde hij ook dat hij Anne Frank allang vergeten zou zijn als de verschijning van haar dagboek niet met zoveel publiciteit gepaard was gegaan. Verder zei hij dat hij zich, nadat de meeste Joden al uit Amsterdam weg waren, onder meer met onderzoek naar clandestiene radio’s en criminele handelingen tegen Duitse belangen was gaan bezighouden.^[9]

Er zijn voor zover bekend negen zaken in Nederland waarbij uit bronnen Silberbauers betrokkenheid is gebleken. Een bij dit lemma geplaatst overzicht (PDF) toont aan dat er slechts in twee van deze negen gevallen Joodse onderduikers voorkwamen, waarbij deze een keer bij toeval werden aangetroffen. Opsporing van die categorie maakte volgens deze bronnen dus niet de hoofdmoot van zijn werkzaamheden uit.

Bron persoonsgegevens.^[10]