NL

Kurt Willy Hirsch

Kurt Hirsch was een buurtgenoot van de familie Frank in Amsterdam.

Persoon

  • Kurt Willy Hirsch
  • Geboren op: 3 september 1905
  • Geboren in: Guttstadt (Oost-Pruisen), Duitsland

Kurt Hirsch (alias: Robert Harben), jurist, kwam in augustus 1933 naar Amsterdam. Daar werkte hij bij Das neue Tagebuch, een politiek-economisch blad voor immigranten. Vanaf juni 1935 woonde de huishoudster Julie Johanna van Groningen ongeveer een half jaar bij hem in, alvorens naar de familie Frank te verhuizen.[1]

Zijn contacten met gevluchte auteurs leidden tot het begin van een literair agentschap. Voor uitgeverij Contact verzorgde hij een kritische biografie van de historicus Konrad Heiden over Adolf Hitler. Aan het begin van de oorlog vertrok hij naar Londen, waar hij later opnieuw een literair agenstschap vestigde.[2] In mei 1940 nam hij de naam Robert Harben aan.[3]

In zijn woning aan de Biesboschstraat opende Hirsch een Deutsche Leihbibliothek ("D.L.B.").[4] In 1934 trouwde hij met Lilli Luise Schönfeld. Zij bracht een kind uit een eerder huwelijk mee.[5] In januari 1939 - na de Kristallnacht - voegde ook Hirsch' vader Abraham zich bij het huishouden.[6] Het huwelijk werd in mei 1939 ontbonden.[5] Hirsch' vader, zijn ex-vrouw, haar eerste man, zijn tweede zoon en de twaalfjarige zoon van het gescheiden echtpaar - dat na het vertrek van Hirsch in november 1940 naar Engeland weer was gaan samenwonen[7] - werden op 23 juli 1943 in Sobibor omgebracht.[8]

In november 1946 kreeg hij de Britse nationaliteit.[9]

Toen in 1947 Het Achterhuis verscheen, nam Harben/Hirsch contact op met Otto Frank om over eventuele vertalingen te spreken. Otto schreef terug: 'As I lived at Merwedeplein I know you and my wife used to come at your library'.[10] Harben antwoordde: 'I also remember you and your wife from the old "leesbibliotheek" days inspite of all the horrible things which have happened in the meantime'.[11]

Bron persoonsgegevens.[5] Adressen: Guttstadt; Amsterdam (div. adressen, 1933-'37), Biesboschstraat 65hs (1937-'39), Borssenburgplein 17-III, Deurloostraat 35-III, Maasstraat 92-III (1939-'40), Londen (nov. 1940),[5]  Baker Street 33, London (1947).[12]

Noten

  1. ^ Stadsarchief Amsterdam (SAA), Dienst Bevolkingsregister, Gezinskaarten (toegnagsnummer 5422): Gezinskaart J.J. van Groningen.  
  2. ^ Sandra van Voorst, Weten wat er in de wereld te koop is. Vier Nederlandse uitgeverijen en hun vertaalde fondsen 1945 - 1970, Den Haag: Sdu, 1997, p. 190.
  3. ^ Letterkundig Museum, Den Haag: Robert Harben aan Van Loghum Slaterus Uitgeversmaatschappij, 23 mei 1945.
  4. ^ Algemeen Adresboek der stad Amsterdam. 85ste jaargang, 1938-1939, Amsterdam: Ellerman, Harms & Co., p. 288 en 545.
  5. a, b, c, d SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart K.W. Hirsch.
  6. ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart A. Hirsch (1863).
  7. ^ Joods Monument: Lilli Luise Schönfeld.
  8. ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaarten A. Hirsch (1863), L.L. Schönfeld (1906), H. Mendelsohn (1892), E.P. Mendelsohn (1937) en K.W. Mendelsohn (1930).
  9. ^ "Naturalization", The London Gazette, 20 december 1946, issue 37825, p. 6188.
  10. ^ Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC), Otto Frank Archief (OFA) reg. code OFA_132: Otto Frank aan R. Harben, 10 oktober 1947.
  11. ^ AFS, AFC, reg. code OFA_132: Robert Harben aan Otto Frank, 18 oktober 1947.
  12. ^ AFS, AFS, OFA, reg. code OFA_132: R. Harben aan Otto Frank, 18 oktober 1947.