David Witjas
David Witjas zat samen met Anne in de kleuterklas en klas 5B van de Zesde Montessorischool.
Persoon
David Benjamin Witjas was een zoon van Isaäc Witjas (1904-1942) en Gretha Kaas (1909-1943). Hij had een jongere broer Louis (1935-1943).[1] Zijn vader was bedrijfsleider bij Metz & Co., een bekende Amsterdamse modezaak, en later bij Model Behrendt, het bruidskledingatelier van de ouders van de naoorlogse cartoonist Fritz Behrendt.[2]
David werd door de Voorbereidende school No. 51 op 5 februari 1934 ingeschreven.[3] Op de klassenfoto uit 1935 van de kleuterschool is David de jongen links van het midden. Hij draagt een wit overhemd met stropdas.[4] In het schooljaar 1939-'40 zat hij samen met Anne in klas 5B van de Zesde Montessorischoo, maar hij wisselde in oktober 1939 van school. Nadat de ouders van David uit elkaar waren gegaan, woonde hij namelijk vanaf 14 oktober 1939 met zijn moeder en jongere broer bij zijn grootouders op Swammerdamstraat 50hs/I. Hij ging toen naar de dichterbij gelegen Vierde Montessorischool, gevestigd in de Oosterparkbuurt in Amsterdam-Oost.
Isaäc Witjas en Gretha Kaas scheidden uiteindelijk officieel op 6 december 1940. Isaäc hertrouwde dezelfde maand nog op Oudjaarsdag met de niet-Joodse Maria Neeltje Landman (1910-1971). Op 6 januari 1942 werd hun dochter Marjorie Wilhelmina Witjas geboren.[5]
Gretha werkte als bedrijfleidster in de kruidenierszaak L.A. Kaas[6] van haar ouders Levie Kaas (1885-1943) en Henriette Kaas-Sturkop (1883-1943). De moeder van David kreeg door dit werk tijdens de Duitse bezetting een Sperre: een tijdelijk uitstel van deportatie.[7] Haar ouders werden in april 1943 opgepakt en naar vernietigingskamp Sobibor gedeporteerd, waar ze direct na aankomst op 16 april werden vermoord.[8]
Twee maanden later vertrok op dinsdag 6 juli 1943 vanuit Westerbork de zeventiende van in totaal negentien treinen naar vernietigingskamp Sobibor. Aan boord bevonden zich 2417 mensen - mannen, vrouwen en kinderen - onder wie ook David Witjas, zijn moeder en jongere broer. Ze werden allen direct na aankomst op 9 juli 1943 vermoord. Niemand van dit zeventiende transport naar Sobibor wist het kamp te overleven.[9] Davids vader was een jaar eerder op 12 augustus 1942 al vermoord in Auschwitz.[10]
Bron persoonsgegevens.[11] Adressen: Zoomstraat 41-II, Amsterdam; Swammerdamstraat 50hs/I (1939).[11]
Noten
- ^ Stadsarchief Amsterdam (SAA), Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart Isaäc Witjas; Archiefkaart Gretha Kaas; Archiefkaart Louis Witjas.
- ^ Genealogie en kwartierstaten Sturkop: Personalia Witjas, David c.s..
- ^ Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC), reg. code A_Montessori_I_001: Administratie leerlingen K.O. "de Blauwe Zeedistel", volgnummer 286.
- ^ AFS, AFC, reg. code A_AFrank_III_055.067: Leerlingen uit de klas van Anne Frank op de Zesde Montessorischool, Amsterdam, 1935.
- ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart Maria Neeltje Landman; Archiefkaart Marjorie Wilhelmina Witjas.
- ^ Joods Amsterdam: Swammerdamstraat 50 - L. A. Kaas.
- ^ Arolsen Archives, Index cards from the Judenrat (Jewish Council) file in Amsterdam, Document ID: 130314678: Gretha Kaas.
- ^ Joods Monument: David Benjamin Witjas.
- ^ Stichting Sobibor: Transport 17.
- ^ Joods Monument: Isaäc Witjas.
- a, b SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart David Benjamin Witjas.
Digitale Bestanden (1)
Klassenfoto van Anne op de Voorbereidende school No. 51, Amsterdam, 1935
Gebruiksrechten: Rechthebbende(n) onbekend
Fotograaf: De collectie kan worden ingezet voor het publiek