Clara van Pels
Clara van Pels was een jongere zus van Hermann van Pels.
Clara van Pels werd geboren als een van de zes kinderen van Aaron en Lina van Pels. Ze trouwde op 21 maart 1925 in Osnabrück met de tandarts Herbert Leeser.[1] Haar vader en haar broer Hermann waren getuigen.[2] Ze verloor door dit huwelijk de Nederlandse nationaliteit. Op 25 december 1925 kreeg ze in Elberfeld een dochter, Trude.[3] Het huwelijk eindigde in 1933 in een echtscheiding.[2]
Ze vertrok in 1938 uit Osnabrück en vestigde zich in Bloemendaal. In mei 1940 trok ze in bij haar vader en haar zus Henny in Amsterdam.[4] Van beroep was ze procuratiehoudster,[2] en later dienstbode en huishoudster.[5]
Clara vroeg in 1941 bij de gemeente Amsterdam om een verklaring van goed gedrag en een verklaring van Nederlanderschap. Beide documenten waren nodig vanwege een voorgenomen huwelijk.[6] Het afgeven van een verklaring van Nederlanderschap lijkt er op te duiden dat ze na haar scheiding die nationaliteit opnieuw verwierf. Op 2 juli 1941 trouwde ze in Amsterdam met Günther Neumann. Getuigen bij het huwelijk waren haar vader Aäron van Pels en de vader van haar schoonzus Auguste, Leo Röttgen.[7] Wat de consequentie was van een huwelijk met een Joodse Duitser is niet zeker. Hoogstwaarschijnlijk verloor Clara hierdoor opnieuw het Nederlanderschap en werd ze uiteindelijk ook stateloos.[8]
Met haar man stierf ze in Sobibor.[9] Haar dochter Trude overleefde negen concentratiekampen en verhuisde later naar Brazilië.[10]
Bron persoonsgegevens.[5] Adressen: Am Domhof 8, Osnabrück; Merellaan 9, Bloemendaal (sept. 1938); Minervalaan 49-I, Amsterdam (mei 1940); Schubertstraat 46hs (sept. 1941).[5]
Noten
- ^ Herbert Leeser was een broer van Julius Leeser, de man van Else Röttgen, zus van Auguste van Pels-Röttgen. Zie: Spuren im Vest: Leeser Julius.
- a, b, c Niedersächsischen Landesarchiv, afdeling Osnabrück, Standesamt Osnabrück, Rep 492, nr. 698: huwelijksakten 1925, nr. 84.
- ^ Stadsarchief Amsterdam (SAA), Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten: Archiefkaart G. Neumann (1900); SAA, Dienst Bevolkingsregister, Woningkaarten, toegang 5445, inv. nr. 321: Woningkaart Schubertstraat 46 huis geheel.
- ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Woningkaarten, inv. nr. 233: Woningkaart Minervalaan 49-I.
- a, b, c SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten, toegang 30238: Archiefkaart C. van Pels.
- ^ SAA, Secretarie, afdeling Algemene Zaken, toegang 5181, inv. 7645: indicateur van aanvragen van verklaringen van Nederlanderschap en goed gedrag 1941, volgnrs. 3026 en 4976.
- ^ SAA, Burgerlijke Stand, toegang 5009, inv. nr. 6675: register van huwelijksakten 1941, deel 20, 8v, nr. 15.
- ^ Zie noot 4. De aanduiding “Ned.” is doorgehaald.
- ^ SAA, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten: archiefkaarten C. van Pels en G. Neumann.
- ^ Anne Frank Stichting, Getuigenarchief: Correspondentie met T. Heymann-Leeser, Sao Paolo.