Walter Holländer in kamp Sachsenhausen
Twee dagen na de Kristallnacht werden Walter Holländer en zijn broer Julius gearresteerd door de nazi's. Terwijl Julius al snel weer werd vrijgelaten, werd Walter naar concentratiekamp Sachsenhausen gestuurd.
In de nacht van 9 op 10 november werden in heel Duitsland Joden en hun bezittingen aangevallen. Synagogen werden in brand gestoken en gesloopt, winkels en bedrijven van Joden werden vernield, 96 Joden werden op straat vermoord en duizenden gearresteerd,[1] waaronder 248 Joodse mannen uit Aken, de woonplaats van de broers Holländer, en omgeving.[2]Volgens eigen zeggen werd Walter Höllander twee dagen later, op 12 november 1938, gearresteerd door de nazi's.[3] Zijn broer Julius, die op dezelfde dag was gearresteerd, werd al snel weer op vrije voeten gesteld: hij was een oorlogsveteraan en werd dankzij een in de Eerste Wereldoorlog opgelopen verwonding verder met rust gelaten. Walter daarentegen, was nooit in militaire dienst geweest en werd niet zo mild behandeld: hij werd op 15 november naar concentratiekamp Sachsenhausen, op tien kilometer van Berlijn, gestuurd.
Na de Kristallnacht in 1938 werden 1.800 Joden naar Sachsenhausen getransporteerd. Velen van hen werden in de weken daarna vermoord, maar dat lot bleef Walter Holländer bespaard. HIj kreeg te horen dat hij zou worden vrijgelaten op voorwaarde dat hij Duitsland onmiddellijk en voorgoed zou verlaten. Dankzij Julius, die een aanvraag had ingediend bij de Nederlandse ambassade en een borgstelling van zijn zwager Otto Frank had weten te regelen, werd Walter Holländer op 1 december 1938 ontslagen uit concentratiekamp Sachsenhausen. Later die maand vertok hij naar Nederland, waar hij werd terechtkwam in het Joodsch Vluchtelingenkamp Quarantaine Inrichting Zeeburg.[4]
Noten
- ^ Wikipedia: Kristallnacht.
- ^ Melissa Müller, Anne Frank; de biografie, 5e, geheel herz. druk, Amsterdam: Bert Bakker, 2013, p. 104-106.
- ^ Bezirksregierung Düsseldorf, Entschädigungsakten Julius & Walter Hollander, 1954-1959. Het zou ook 10 november geweest kunnen zijn. Zie: 'Nachweisung der im Zuge der Aktion (v.10.11.1938) festgenommen und in den Konzentrationslager überführten Juden', in: Herbert Lepper, Von der Emanzipation zum Holocaust: die Israelitische Synagogengemeinde zu Aachen 1801-1942, Aachen: Verlag der Mayer'schen Buchhandlung, 1994, Bd. II, p. 1246-1259, aldaar p. 1253. Melissa Müller suggereert dat het heel goed mogelijk is dat Walter zich, 16 jaar na dato, in de datum vergiste. Müller, Anne Frank: de biografie, p. 106.
- ^ Müller, Anne Frank: de biografie, p. 107, 112.