NL

Rosa Holländer - Stern

Rosa Holländer-Stern was de moeder van Edith Frank en de grootmoeder van Margot en Anne.

Persoon

Fotograaf onbekend. Fotocollectie Anne Frank Stichting Amsterdam
  • Rosalie Holländer - Stern
  • Geboren op: 25 december 1866
  • Geboren in: Bad Schwalbach, Duitsland
  • Overleden op: 29 januari 1942
  • Overleden in: Amsterdam, Nederland

Paspoortfoto van Rosa Höllander-Stern, 8 februari 1939

Fotograaf onbekend. Fotocollectie Anne Frank Stichting Amsterdam

Publiek Domein

Rosa Holländer-Stern was de moeder van Edith Frank-Holländer en de grootmoeder van Margot en Anne.[1] Zij trouwde op 19 juli 1893 in Bad Schwalbach met Abraham Holländer. Het huwelijk eindigde door zijn overlijden op 19 januari 1927.[2] Rosa Holländer verhuisde met haar zoons Walter en Julius Holländer in 1933 naar Monheimsallee 42 - 44 in Aachen.[3] De Liebfrauenstrasse heette sinds 1937 Else Brandströmstrasse. Van het huis zijn een paar foto's, gemaakt door Dineke Stam in 1995.[4] Op dit adres logeerden Edith, Margot en Anne voordat zij naar Amsterdam vertrokken. Edith ging in september 1933 naar Amsterdam, Margot in december en Anne volgde in februari 1934.[5] Op de gezinskaart van Otto Frank uit Frankfurt am Main staat: Frau nach Aachen zuruck (zonder datum).[6] Begin april 1935 verhuisde Rosa Holländer-Stern met haar beide zoons naar Pastorplatz 1. In het Aachener Adressbuch van 1936 wordt het adres Pastorplatz 1 genoemd. Uit correspondentie blijkt dat de verhuizing voorjaar 1935 was: Anfang April muss meine Mutter umziehen, wenn’s geht, möchte ich ihr gern helfen.[7]

Otto en Edith Frank vroegen de Minister van Justitie op 14 september 1938 (dus nog ruim voor de Kristallnacht) om Rosa Holländer tot Nederland toe te laten. De toestemming werd op 17 november 1938 verleend, op voorwaarde dat Julius en Walter niet ook naar Nederland kwamen. Zelf wilde ze Duitsland niet verlaten voor haar zoons veilig waren. Blijkens een brief van Otto Frank aan Bureau Grensbewaking kwam zij op 24 maart 1939 via Simpelveld Nederland binnen.[8]  

Na haar overlijden verscheen een door haar kinderen Walter, Julius en Edith en schoonzoon Otto Frank geplaatste rouwadvertentie in het Amerikaanse blad Aufbau.[9] Ook plaatsten Otto en Edith Frank een advertentie in het Joodsche Weekblad om te bedanken voor de ondervonden deelneming.[10]

Bron persoonsgegevens.[2] Adressen: Monheimsallee 42-44, Aachen;[11] Pastorplatz 1;[12] Merwedeplein 37 II.[2]

Noten

  1. ^ Anne Frank, Dagboek A, 16 juni 1942, 2 en 28 september 1942, 3e, 29 december 1943, 3 maart 1944 en 12 maart 1944, in: Verzameld werk, Amsterdam: Prometheus, 2013.
  2. a, b, c Stadsarchief Amsterdam, Dienst Bevolkingsregister, Archiefkaarten (toegangsnummer 30238): Archiefkaart R. Stern.
  3. ^ Aachener Adressbuch 1932 en 1933 (kopie bij Anne Frank Stichting (AFS), afd. Collecties, map: naslagwerk telefoon- adresboeken).
  4. ^ Anne Frank Stichting (AFS), afd. Collecties, map documentatie familie Frank & Holländer.
  5. ^ Anne Frank, Dagboek, A, 16 juni 1942, in: Verzameld werk.
  6. ^ Institut für Stadtgeschichte, Frankfurt am Main, Null-Kartei Kaste Nr.451: Gezinskaart Otto Frank (kopie bij: AFS, afd. Collecties, Collectie in handen van derden, Instellingen Buitenland).
  7. ^ AFS, Anne Frank Collectie, reg. code A_Getuigen_I_090: Edith Frank aan Gertrud Naumann, 26 maart 1935.
  8. ^ Nationaal Archief, Den Haag, Rijksvreemdelingendienst en rechtsvoorgangers, toegangsnr. 2.09.45, inv. nr. 227: Commissaris van Politie Amsterdam aan Procureur-Generaal, 29 oktober 1938; Rapport Gemeentepolitie Amsterdam, 25 oktober 1938; Secretaris-generaal van Justitie Van Angeren aan Procureur-Generaal, 17 november 1938; Otto Frank aan Bureau Grensbewaking, 22 maart 1939.
  9. ^ Aufbau, Vol. VIII, nr. 14, 3 april 1942.
  10. ^ Het Joodsche Weekblad, 27 februari 1942.
  11. ^ Aachener Adressbuch unter Benutzung amtlicher Quellen 1934, p. 192.
  12. ^ Aachener Adressbuch, 1936, p. 151.