Anne Frank
Anne Frank was een Joods meisje dat wereldberoemd is geworden door het dagboek dat ze schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen ze ondergedoken zat in het Achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam.
Persoon
Annelies Marie (Anne) Frank werd op 12 juni 1929 geboren in Frankfurt am Main.[1] Anne was het tweede kind van Otto Frank en Edith Holländer en werd voorafgegaan door Margot. Net als haar zus Margot kwam ze ter wereld in de kliniek van de Vaterländische Frauenverein.[2] Ze was 54 centimeter lang en woog 8¼ pond.[3] In een register van de kliniek is aangegeven dat 'Saugling' Frank een 'Junge' (jongen) was en dat Anne met Edith na de geboorte twaalf dagen in de kliniek bleef.[4] Volgens dienstmeisje Käthi Stilgenbauer was de verloskundige professor Traugott.[5]
Na het besluit van haar ouders om Duitsland te verlaten, woonde Anne aanvankelijk met haar moeder en Margot bij haar grootmoeder in Aken. Margot ging in december 1933 definitief naar Amsterdam; Anne moest nog tot februari 1934 wachten. Van april 1934 tot juli 1935 ging ze naar de kleuterklas van de 6e Montessorischool. In augustus 1935 ging Anne naar eerste klas van dezelfde school. Na de zesde klas moest ze eigenlijk nog een zevende jaar op de school blijven, maar als gevolg van de segregatie in het onderwijs ging dat niet door. Ze werd aangenomen op het Joods Lyceum en ging dus toch middelbaar onderwijs volgen. Haar klasgenoten en verschillende voorvallen op het Joods Lyceum beschreef Anne in haar dagboek en in haar Verhaaltjesboek. Anne had geen erg goede gezondheid. Ze was vaak ziek en ze kon niet aan gym meedoen omdat haar armen en benen snel uit de kom schoten. Ook toen ze in het Achterhuis aan gymnastiek wilde doen, kreeg ze hier last van.
Anne was de enige die de onderduikperiode in het Achterhuis uitgebreid heeft gedocumenteerd. Alleen Otto Frank en Miep Gies hebben hierop enige aanvullingen en correcties gegeven. Dit betekent dat alles wat we over de onderduikperiode weten in hoge mate door Annes perceptie is gekleurd. Ook Margot hield een dagboek bij, maar dat is niet bewaard geleven.
Na de arrestatie op 4 augustus 1944 kwam Anne via Westerbork in Auschwitz terecht. De eerste acht weken was Anne samen met haar moeder en Margot. Eind oktober of begin november werden de meisjes op transport gezet naar Duitsland en belandden in Bergen-Belsen. Anne kreeg net als Margot vlektyfus en overleed in februari 1945, kort na haar zuster, op 15-jarige leeftijd.[6]
Noten
- ^ Standesamt Frankfurt am Main, Geboorteakte nr. 484, 17 juni 1929.
- ^ Het heet nu het Krankenhaus Maingau vom Roten Kreuz. In 1890 opende het 'Vaterländische Frauenverein vom Roten Kreuz' hier het Maingau-Krankenhaus. Zie: Geschichte Franffurter Rot-Kreuz Klinken e.V..
- ^ Anne Frank Stichting, Anne Frank Collectie, reg. code A_AFrank_III_027: Fotoalbum met foto's gemaakt tussen 1929 en 1942.
- ^ Research Von Wolzogen voor: Jürgen Steen, Wolf von Wolzogen, Anne aus Frankfurt. Leben und Lebenswelt Anne Franks, Frankfurt am Main: Historisches Museum, 1990, Historisches Museum Frankfurt am Main, 2.4.1./1. Volgens de notatie van Von Wolzogen komt dit uit het 'Soc.Druck.-Archiv'. Volgens H.P. Dieterich van 'Societäts Verlag' is alle archief in WO2 verwoest (email 17 november 2009). Hij verwijst naar het archief van de kliniek, maar daarvoor geldt hetzelfde.
- ^ Ernst Schnabel, Anne Frank. Spur eines Kindes, Frankfurt am Main: Fischer, 1958, p. 15. Dit moet ongetwijfeld zijn professor Traugott, gynaecoloog en verloskundige, die ook bij de geboorte van Margot was. Von Wolzogen noemt ook Traugott (zie noot 4).
- ^ Literatuur: Mirjam Pressler, Daar verlang ik zo naar: het levensverhaal van Anne Frank, Amsterdam: Bert Bakker, 1993 Carol Ann Lee, Anne Frank 1929-1945: pluk rozen op aarde en vergeet mij niet, Amsterdam: Olympus, 2001; Carol Ann Lee, Anne Frank, 1929-1945: het leven van een jong meisje: de definitieve biografie, Amsterdam: Balans, 2009; Francine Prose, Anne Frank: haar boek, haar leven, haar voortbestaan, Amsterdam: Atlas, 2009; Hans Ulrich, Wie was Anne Frank? Haar leven, het Achterhuis en haar door: een korte biografie voor jong en oud, Laren: Verbum, 2010; Bart Funnekotter, Anne Frank in een notendop, Amsterdam: Bert Bakker, 2011; Melissa Müller, Anne Frank: de biografie, 5e, geheel herz. dr., Amsterdam: Bert Bakker, 2013; Aukje Vergeest, Anne Frank in het Achterhuis: wie was wie?, Amsterdam: Rainbow, 2014; David Barnouw, Frank, Annelies Marie, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland, 2018; Martin van Gelderen & Frank van Vree, 'Joods kind dat weet van eeuwen heeft': Anne Frank als vluchtelinge, schrijfster en icoon, Amsterdam: Prometheus, 2022; Ronald Leopold e.a., Anne Frank: leven, werk en betekenis, Amsterdam: Queriod, 2023.