Deportatie naar Auschwitz-Birkenau
Op 3 september 1944 werden Anne Frank en de andere onderduikers uit Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. De reis duurde drie dagen.
De pagina van de transportlijst waar Margot, Otto, Edith en Anne Frank op staan, nrs 306, 307, 308 en 309
Archief Rode Kruis, Den Haag Gebruiksrechten: Publiek domein
Op zondag 3 september 1944 gingen de acht onderduikers op transport van Westerbork naar Auschwitz. In vergrendelde veewagons zaten steeds ongeveer 70 personen opgesloten. In iedere wagon stond een ton met water en een wc-ton. Het transport omvatte ruim 1000 personen: Anne Frank is nummer 309 op de transportlijst van Westerbork naar Auschwitz.[1]
Volgens een getuigenis van Lenie de Jong - van Naarden (1915-2015), die met de familie Frank in dezelfde wagon zat, zou Edith Frank tijdens de reis het rode bovenstuk van haar kleding hebben afgetornd. Ook vertelde Lenie dat veel van de kinderen in de wagon tegen hun moeder of vader aan sliepen, zo ook de zusjes Frank.[2]
Op 5 september 1944, laat in de avond, arriveerde het transport in Auschwitz-Birkenau (Auschwitz II).[3]
Op de Rampe (het perron) van Auschwitz-Birkenau vonden de selecties plaats en werden de mannen en vrouwen van elkaar gescheiden. De gevangenen moesten hun bagage in de wagons achterlaten en werden onder geschreeuw, hondengeblaf en schijnwerpers de Rampe (laadperron) van Auschwitz-Birkenau opgedreven.[4]
Noten
- ^ Het Nederlandse Rode Kruis (NRK), Den Haag, inv. nr. 1066: Transportlijst Westerbork-Auschwitz, 3 september 1944. Otto Frank staat op nummer 307 als Frank Otto 12.5.89 Kaufman op de transportlijst.Margot, Edith en Anne hebben de nummers 306, 308 en 309. NRK, Transportlijst, blatt 7. Het transport vindt plaats per spoor in gesloten veewagons. Otto Frank zegt hierover: Während des schrecklichen Transports -3 Tage in verschlossenem Viehwagen- war ich zum letzten Mal zusammen mit meiner Familie. Anne Frank Stichting (AFS), Anne Frank Collectie (AFC), Otto Frank Archief (OFA), reg. code OFA_070.
- ^ Willy Lindwer, De laatste zeven maanden. Vrouwen in het spoor van Anne Frank, Hilversum: Gooi en Sticht, 1988, p.158-159.
- ^ Vanaf begin mei 1944 komen de transporten niet meer buiten het kamp (Judenrampe) aan, maar in Auschwitz-Birkenau (Auschwitz II). Verschillende verklaringen zeggen dat het transport van 3 september in de nacht aankwam. Verklaringen dat bij aankomst de poort met ‘Arbeit macht frei’ zichtbaar is kunnen dus niet kloppen omdat deze zich in Auschwitz I bevindt. Zie: Franciszek Piper, Tersesa Swiebocka (eds.), Auschwitz Nazi death camp, Oswicim: The Auschwitz-Birkenau State museum in Oswicim, 2007, ill. tussen pp.32-33.
- ^ Familiearchief Anne Frank-Fonds (AFF), Bazel, Alice Frank, AFF_AlF_corr_10: Otto Frank aan Alice Frank-Stern, 8 juni 1945. Zie ook: AFS, AFC, reg.code OFA_071: Otto Frank aan Alice Frank-Stern, 23 februari 1945 (‘Wir sind seit 5. Sept. 44 getrennt’).