NL

Anne over het boek dat Peter niet mocht lezen

In het Achterhuis viel vaak niet veel meer te doen dan lezen. Maar niet ieder boek viel in goede aarde.

Vervaardiger: Anne Frank Stichting

Trilogie Helen Zenna Smith

Vervaardiger: Anne Frank Stichting Gebruiksrechten: AFS rechthebbende

Jo Kleiman bracht geregeld boeken mee voor de onderduikers. In de nazomer van 1942, het Achterhuis was nog maar enkele weken bewoond, bracht hij een boek mee dat de gemoederen flink zou beroeren. De titel van het boek blijft ongenoemd, maar het ging om een trilogie van de Australisch-Britse schrijfster Helen Zenna Smith,[1] in 1938 in één band bij de Arbeiderspers verschenen, namelijk Gij Vrouwen..!, Vrouwen in nood en Vrouwenroeping.[2] Het eerste deel gaat over een groep Britse jongedames van goede komaf, die tijdens de Eerste Wereldoorlog in Noord-Frankrijk met ambulances achter de frontlinies reden. Het gevaarlijke werk en de contacten met Duitse krijgsgevangenen leidden tot de nodige verruwing en een lossere seksuele moraal.

Peters ouders wilden niet hebben dat hij dit boek, volgens Anne 'erg vrij geschreven', zou lezen. Zijn moeder bond later wat in, maar zijn vader hield voet bij stuk. Peter rebelleerde tegen zijn ouders en verschanste zich verontwaardigd op zolder, dreigend dat hij ook geen Engels meer zou leren als hij het boek niet lezen mocht. Overigens vond Edith Frank haar dochter Margot heel verstandig 'in die dingen', maar desondanks mocht ook zij het boek niet lezen.[3]

Verschillende passages die destijds opvoeders mogelijk de wenkbrauwen deden fronsen zullen in deze tijd niet veel opzien meer baren: 

"Ik vind het weerzinwekkend, dat gepraat van jullie", zegt Etta Potato. "Ik ben er zeker van dat die gevangenen niets lelijks dachten, Tosh. Ze hebben zelf ook zusters."
"Dan hoop ik, dat ze die niet op zo'n manier aankijken. Zeg, is Etta Potato geen lief kind? De ene en enige virgo intacta in de hele ploeg."
Een kreet van verontwaardiging. "Zeg, wou je soms wat van mij zeggen?" "En ik dan?" "En ik?"
"Kinderen", zegt Tosh, "jullie zijn misschien virgo, maar ik mag een staart krijgen als je intacta bent."[4]

De grote vraag blijft intussen of Peter het boek uiteindelijk toch nog heeft kunnen lezen.

Noten

  1. ^ Pseudoniem van Evadne Price, waarschijnlijk geboren als Eva Grace Price, een Australisch-Britse schrijfster, actrice, astroloog en media-persoonlijkheid. Zie verder Wikipedia: Evadne Price.
  2. ^ Het betrof een vertaling in het Nederlands van Not so quiet: stepdaughters of war (1930), Women of the aftermath (1932) and Shadow women (1932).
  3. ^ Anne Frank, Dagboek A, 21 september 1942, in: Verzameld werk, Amsterdam: Prometheus, 2013. Ze komt er later op 2 september 1942 in de B-versie op terug. De combinatie van gegevens uit beide notities maakten het mogelijk het boek te identificeren. Met dank aan Fons Oltheten.
  4. ^ Smith, Gij vrouwen..., p. 108.