Margot Frank op het Joods Lyceum
Margot Frank werd als gevolg van de anti-Joodse maatregelen overgeplaatst naar de 4e klas van het Joods Lyceum.
Vanaf september 1941 kon Margot Frank door de anti-Joodse maatregelen niet meer naar het Lyceum voor Meisjes. Ze moest toen naar de 4de klas van de HBS van het Joods Lyceum, gevestigd op Voormalige Stadstimmertuin 1, te Amsterdam. Ze zat daar op school tot ze op 6 juli 1942 moest onderduiken in het Achterhuis.
De Amsterdamse wethouder Franken verwachtte blijkens een schrijven in april 1941: maatregelen, die ertoe leiden, dat de Joodsche leerlingen van de Amsterdamsche scholen worden geconcentreerd in scholen, uitsluitend voor deze leerlingen bestemd.[1]
Van 9 tot 14 juli 1941 moesten de Amsterdamse schoolhoofden hun Joodse leerlingen tellen en het aantal doorgeven aan het Centraal Bureau Inschrijving van Leerlingen.[2]
Margots overplaatsing naar de 4e klas van het Joods Lyceum was in oktober 1941.[3] De eerste lesdag was op 15 oktober 1941.[4] Margot kwam in het schooljaar 1941-1942 in klas 4B2 terecht. Haar klasgenoten waren:
- Asscher, Abraham
- Baruch, Franz Ralph
- Berg, L. (Louis?) vd
- Blokjesman, Meijer
- Frijda, Jetteke
- Gans, Philip
- Hertzberger, Leopold
- Heymans, Ernst Bob
- Lek, Trees E.
- Marcus, Hijman
- Menist, Abraham
- Neter, Albert Hans
- Raigrodski, Henoch
- Rodrigues, M.
- Rijn, Hugo van
- Schelvis, M. Ben
- Spijer, Herbert Willem
- Swaab, Samuel
- Sweijd, F.
- Verduin, Wanda
- Wegloop, L.
- Witteboon, A.
- Zimmern, Georg
- Zwaaf, Lena [5]
Margot Frank was bevriend met Jetteke Frijda. Ze kenden elkaar al van het Gemeentelijk Lyceum voor Meisjes.[6] In de parallelklas zat Bloeme Emden. Zij heeft Margot tijdens haar gevangenschap in kamp Westerbork en in de barak in Auschwitz Birkenau regelmatig gezien en gesproken.[7]
Anne schrijft over Margots vorderingen: Mijn zuster Margot heeft ook haar rapport, schitterend zoals gewoonlijk. Als cum laude bij ons zou bestaan, was ze zeker met lof overgegaan, zo een knappe bol![8]
Margot las op deze school o.a. het boek Le Bourgeouis Gentilhomme. Comédie-ballet en cinq actes van Molière. Dit boek is bewaard gebleven. Het is een geannoteerde versie voor schoolgebruik. Op het schutblad staat in potlood: M. Frank. Oct. 1941 Joods Lyceum.[9] Ook is het boek English Passages for Translation, samengesteld door dr. H.G. de Maar, bewaard gebleven ui Margots schooltijd. Ze noteerde voorin: Margot Frank IV B II.[10]
Noten
- ^ Conceptbrief 21 april 1941, aangehaald in: Dienke Hondius, Absent. Herinneringen aan het Joods Lyceum Amsterdam, 1941-1943, Amsterdam: Vassallucci, 2001, p. 31 en noot 34.
- ^ Hondius, Absent, p. 35; Stadsarchief Amsterdam (SAA), toegangsnummer 7410: Lijsten met opgaven van joodse leerlingen op de verschillende Amsterdamse middelbare scholen.
- ^ Anne Frank, Dagboek B, 20 juni 1942, in: Verzameld werk, Amsterdam: Prometheus, 2013.
- ^ NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, W.H.S. Elte (toegang 181e), inv. nr. 1, rector Joods Lyceum aan de inspecteur voor de Lycea, 10 oktober 1941.
- ^ Hondius, Absent, p. 281-282. Jetteke Frijda komt ook van het Lyceum voor Meisjes.
- ^ Anne Frank Stichting (AFS), Getuigenarchief, Frijda, Jetteke; AFS, Anne Frank Collectie (AFC), Otto Frank Archief, reg. code OFA_100: Correspondentie tussen Jetteke Frijda en Otto Frank.
- ^ Willy Lindwer, De laatste zeven maanden. Vrouwen in het spoor van Anne Frank (Hilversum 1988), 130, 134 en 142-143.
- ^ Anne Frank, Dagboek B, 5 juli 1942, in: Verzameld werk.
- ^ AFS, AFC, reg. code A_MFrank_VII_005.
- ^ AFS, AFC, reg. code A_MFrank_VII_003.